Od 1 stycznia 2017 r. weszła w życie Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (Dz. U. z 2016, poz. 1860).
Na podstawie przepisów, z tytułu urodzenia się żywego dziecka z ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniem albo nieuleczalną chorobą zagrażającą życiu, przysługiwać będzie prawo do jednorazowego świadczenia w wysokości 4000 zł.
Jednorazowe świadczenie przysługiwać będzie również na dzieci urodzone w 2016 r., jeżeli wniosek zostanie złożony w terminie 12 miesięcy od dnia urodzenia dziecka.
Jednorazowe świadczenie będzie przysługiwało bez względu na osiągane dochody.
Jednorazowe świadczenie, nie podlega egzekucji ani opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Ponadto, otrzymane jednorazowe świadczenie nie wlicza się do dochodu przy ustalaniu prawa do innych świadczeń, w tym do świadczeń z pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych, świadczenia wychowawczego oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego.
Jednorazowe świadczenie podlega unijnej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Oznacza to, że w przypadku gdy osoba uprawniona do jednorazowego świadczenia lub członek rodziny tej osoby przebywa poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej w państwie, w którym mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (tj. w kraju UE, EOG lub Szwajcarii i nie jest to pobyt turystyczny, leczniczy ani związany z podjęciem nauki), wniosek wraz z dokumentami zostanie przekazany marszałkowi województwa w celu ustalenia, czy w danej sprawie zachodzi koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego.
Osoby uprawnione:
- matka lub ojciec dziecka
- opiekun faktyczny dziecka
- opiekun prawny dziecka
Warunki konieczne do uzyskania jednorazowego świadczenia:
- Złożenie wniosku (pdf) o wypłatę jednorazowego świadczenia, wraz z wymaganymi załącznikami, w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka
- Posiadanie przez dziecko zaświadczenia lekarskiego, potwierdzającego ciężkie i nieodwracalne upośledzenia albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, które powstały w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu. (Zaświadczenie takie powinno być wystawionego przez lekarza z którym Narodowy Fundusz Zdrowia zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, albo lekarza, który jest zatrudniony lub wykonuje zawód w przychodni, z którą NFZ zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, posiadającego specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w dziedzinie: położnictwa i ginekologii, perinatologii lub neonatologii.)
- Posiadanie zaświadczenia potwierdzającego, że matka dziecka pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do dnia porodu.
(Fakt ten należy potwierdzić odpowiednim zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną.)
Podstawą do skorzystania z uprawnień jest zaświadczenie, które potwierdza ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu.
Informator – „Za życiem” (pdf)
Z uprawnień mogą skorzystać:
- rodziny, w których przyjdzie albo przyszło na świat ciężko chore dziecko. Oznacza to:
- ciężkie i nieodwracalne upośledzenie,
- nieuleczalną chorobę zagrażającą jego życiu
- kobiety, które otrzymały informację o tym, że ich dziecko może umrzeć w trakcie ciąży lub porodu,
- kobiety, których dziecko umarło bezpośrednio po porodzie na skutek wad wrodzonych,
- kobiety, które po porodzie nie zabiorą do domu dziecka z powodu:
- poronienia,
- urodzenia dziecka martwego,
- urodzenia dziecka niezdolnego do życia,
- urodzenia dziecka obarczonego wadami wrodzonymi albo śmiertelnymi schorzeniami.
Ustawa „Za życiem” przewiduje także wsparcie osób potrzebujących przez Asystenta rodziny w zakresie pomocy w opracowaniu katalogu możliwego do uzyskania wsparcia.
Akty prawne:
Ustawa z dnia 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin „Za życiem” (http://dziennikustaw.gov.pl/du/2016/1860)