Dodatek mieszkaniowy przysługuje

1) osobom mieszkającym w lokalach, do których mają tytuł prawny, oraz
2) osobom zajmującym lokal mieszkalny bez tytułu prawnego, oczekującym na przysługujący im lokal zamienny albo socjalny.

W przypadku pierwszej grupy osób, zgodnie z art. 2.1. ustawy o dodatkach mieszkaniowych, z dodatku tego mogą skorzystać:

• najemcy oraz podnajemcy lokali mieszkalnych (dot. lokali komunalnych, mieszkań zakładowych, mieszkań w domu prywatnym czynszowym, mieszkań wynajmowanych na wolnym rynku),
• członkowie spółdzielni mieszkaniowych zamieszkujący na podstawie spółdzielczego prawa do lokalu,
• osoby mieszkające w lokalach mieszkalnych znajdujących się w budynkach stanowiących ich własność i właściciele samodzielnych lokali mieszkalnych,
• inne osoby mające tytuł prawny do zajmowanego lokalu mieszkalnego i ponoszące wydatki związane z jego zajmowaniem (np. na skutek umowy użyczenia).

Aby otrzymać dodatek mieszkaniowy, trzeba spełnić kilka warunków

1. Osiąganie odpowiedniego  dochodu

Dodatek przysługuje, jeżeli średni miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego uzyskany w okresie 3 miesięcy poprzedzających datę złożenia wniosku o przyznanie dodatku nie przekracza:

• 175 proc. kwoty najniższej emerytury obowiązującej w dniu złożenia wniosku w gospodarstwie jednoosobowym  - 2 100 zł
• 125 proc. tej kwoty w gospodarstwie wieloosobowym - 1 500 zł

Wysokość najniższej emerytury zmienia się — podlega waloryzacji. Trzeba zatem upewnić się, czy podana kwota jest aktualna.

Od 1 marca 2020 r. najniższa emerytura wynosi 1 200 zł.

Aby obliczyć dochód gospodarstwa domowego, musimy dodać dochody wszystkich osób, które zamieszkują razem w tym gospodarstwie.

Za dochód uważa się wszelkie przychody ( w tym również z tyt. umów zleceń i umów o dzieło) po odliczeniu kosztów ich uzyskania oraz po odliczeniu składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, a także na ubezpieczenie chorobowe.

Do dochodów nie wlicza się:

• dodatków dla sierot zupełnych
• świadczeń pomocy materialnej dla uczniów
• jednorazowych zapomóg z tytułu urodzenia się dziecka
• dodatku (do zasiłku rodzinnego) z tytułu urodzenia dziecka
• pomocy w zakresie dożywiania
• zasiłków pielęgnacyjnych
• zasiłków okresowych z pomocy społecznej
• jednorazowych świadczeń pieniężnych i świadczeń w naturze z pomocy społecznej
• dodatku mieszkaniowego
• dodatku energetycznego

2. Odpowiednia powierzchnia użytkowa zajmowanego lokalu

Normatywna (określona w ustawie) powierzchnia użytkowa lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego w przeliczeniu na liczbę członków gospodarstwa domowego wynosi:

• 35 m2 — dla 1 osoby,
• 40 m2 — dla 2 osób,
• 45 m2 — dla 3 osób,
• 55 m2 — dla 4 osób,
• 65 m2 — dla 5 osób,
• 70 m2 — dla 6 osób.

Dodatkowo:

• jeśli w lokalu mieszka więcej niż 6 osób, dla każdej następnej osoby zwiększa się powierzchnię normatywną o 5 m2,
• jeśli w lokalu mieszka osoba niepełnosprawna poruszająca się na wózku lub w przypadku gdy niepełnosprawność wymaga zamieszkiwania w odrębnym pokoju* (wymagane: orzeczenie o niepełnosprawności i stosowne zaświadczenie lekarskie lub opinia biegłego), wielkość powierzchni normatywnej zwiększa się o 15 m2.

*O wymogu zamieszkiwania w oddzielnym pokoju orzekają powiatowe zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności.

Dodatek mieszkaniowy przysługuje wtedy, gdy powierzchnia użytkowa lokalu nie przekracza normatywnej (określonej w ustawie) powierzchni o więcej niż:
— 30 proc. albo
— 50 proc. pod warunkiem, że udział powierzchni pokoi i kuchni w powierzchni użytkowej tego lokalu nie przekracza 60 proc.

3. Udokumentowanie wydatków na zajmowany lokal

Wydatki ponoszone na utrzymanie lokalu to:

• czynsz
• opłaty za świadczenia związane z eksploatacją lokalu mieszkalnego (np. opłaty za energię cieplną, wodę, odbiór nieczystości stałych i płynnych),
• opłaty eksploatacyjne w spółdzielni mieszkaniowej,
• zaliczki płacone przez właścicieli lokali mieszkalnych na koszty związane z nieruchomością wspólną,
• świadczenia związane z eksploatacją domu jednorodzinnego,
• inne wydatki wynikające z odrębnych przepisów.

Nie stanowią wydatków wydatki poniesione z tytułu ubezpieczeń, podatku od nieruchomości, opłat za wieczyste użytkowanie gruntów, opłat za gaz przewodowy, energię elektryczną, dostarczane do lokalu mieszkalnego/domu jednorodzinnego na cele bytowe.

Jeżeli wnioskodawca zajmuje część lokalu mieszkalnego/domu jednorodzinnego, przy ustalaniu wydatków na mieszkanie uwzględnia się jedynie wydatki przypadające na tę część lokalu lub domu.

Wydatki naliczane i ponoszone za okres dłuższy niż jeden miesiąc (rozliczenia kwartalne, półroczne, roczne) przelicza się na okresy miesięczne.

Ryczałt na zakup opału

W przypadku braku wyposażenia lokalu mieszkalnego w instalację doprowadzającą energię cieplną do celów ogrzewania, w instalacje ciepłej wody lub gazu przewodowego z zewnętrznego źródła znajdującego się poza lokalem, osobie uprawnionej do dodatku mieszkaniowego przyznaje się ryczałt na zakup opału, stanowiący część dodatku mieszkaniowego.

Szczegółowy sposób wyliczania wysokości ryczałtu reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2001 r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 156, poz. 1817).

Wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego należy składać do końca miesiąca, w którym kończy się przyznany wcześniej dodatek mieszkaniowy.